Blog Piet Massuger: De uitleg van cao-bepalingen

Mr. Piet Massuger is Consultant Arbeidsrecht, Sociale Zekerheid en Rij- en Rusttijden bij Transport en Logistiek Nederland – TLN – Met regelmaat schrijft hij een gastblog voor PayChecked vanuit zijn kennis over de cao voor het Beroepsgoederenvervoer over de weg.

Hoeveel moeite er ook gedaan wordt cao-teksten goed en duidelijk te formuleren, er zullen altijd situaties blijven bestaan waarin een werkgever en werknemer met elkaar verschillen over hoe een bepaald artikel moet worden uitgelegd. Maar hoe leg je zo’n artikel dan uit?

Meerdere partijen
Een cao komt tot stand tussen een of meer werkgevers of verenigingen van werkgevers én een of meer verenigingen van werknemers. In het geval van de cao Beroepsgoederenvervoer tussen TLN en VVT aan de ene kant en FNV, CNV en De Unie aan de andere kant. Cao-partijen zijn vaak al blij als er een akkoord is, waarmee de leden kunnen instemmen, maar dat akkoord moet dan nog vertaald worden in cao-teksten. Dat luistert nauw want je moet natuurlijk het overeengekomene in die teksten kwijt, en wel zodanig dat alle partijen zich daarin herkennen, maar die teksten moeten ook juridisch houdbaar en liefst ook leesbaar zijn. Vaak is er dus ook wat de tekst betreft sprake van een compromis.

CAO-norm
Mede in verband daarmee kan het voorkomen dat partijen met elkaar over een bepaald artikel, of woord, van mening verschillen. Komen ze er niet uit, dan kan een van beide partijen, de kwestie aan een rechter voorleggen. En omdat het om een cao-artikel gaat wordt er dan een speciale norm aangehouden, met de voor de hand liggende naam: de cao-norm.

De Hoge Raad heeft bepaald dat de cao-norm inhoudt dat je cao-bepalingen vooral naar objectieve maatstaven uitlegt. Hierbij zijn in beginsel de bewoordingen van die bepaling, gelezen in het licht van de gehele tekst van de cao, van doorslaggevende betekenis.

Je houdt dus rekening met elders in de cao gebruikte formuleringen en met de aannemelijkheid van de rechtsgevolgen waartoe de onderscheiden, op zichzelf mogelijke tekstinterpretaties zouden leiden. Ook de bewoordingen van de eventueel bij de cao behorende schriftelijke toelichting moeten bij de uitleg van de cao worden betrokken.

Partijbedoeling niet interessant, tenzij
Waar het niet op aankomt is de bedoelingen van cao-partijen, althans voor zover deze niet uit de daarin opgenomen bepalingen kenbaar zijn. Immers, de werknemer en werkgever die het geschil hebben zijn (meestal) niet bij de cao-onderhandelingen betrokken en weten dus niet wat daar allemaal besproken is.

Waar het dan wel op aankomt is op de betekenis die naar objectieve maatstaven volgt uit de bewoordingen waarin de cao is gesteld. En dat kan soms tot resultaten leiden, die anders kunnen zijn dan je tevoren dacht.